HIRSIZLIK SUÇU
Hırsızlık suçu TCK ‘da mal varlığına karşı suçlar kısmında düzenlenmiştir.
Hırsızlık zilyedinin rızası dışında bir malı kendisine ya da başkasına yarar sağlamak amacıyla bulunduğu yerden almaktır.Zilyetlik kurumu TÜRK MEDENİ KANUNU’NDA detaylıca anlatılmaktadır.
.
1-Suçun maddi unsurları
a-Fail ve mağdur
Hırsızlık suçunda herkes fail olabilir.Suçun mağduru ise taşınır malın zilyedi olan herkes olabilir.Zilyedin taşınır malin sahibi olması gerekmez.Yani taşınırı hırsızlıkla ezilyet olan kişiden çalınmasında da hırsızlık suçu oluşmaktadır.
b-Suçun maddi konusu
Suçun maddi konusunu taşınır bir mal oluşturur.
c-Hareket
Bu suçun eylem unsurunu taşınır malı yerinden almak oluşturur.Yerinden almakla kastedilen şey mal üzerinde fiili egemenlik kurmaktır.
d-Nitelikli unsurlar
Cezanın artırılmasını gerektiren nitelikli unsurlar
-Kamu kurumlarında veya ibadete ayrılmış yerlerde bulunan herhangi bir kimseye ait eşya hakkında veya kamu hizmetine özgülenmiş mallar hakkında işlenmesi
-Toplu taşıma araçlarında veya bunların duraklarında, varış veya kalkış yerlerinde işlenmesi
-Afet veya genel bir felaketin etkilerini önlemek veya azaltmak amacıyla hazırlanan eşya hakkında işlenmesi
-Gelenek veya özgülenme veya kullanımları gereği açıkta bırakılmış eşya hakkında işlenmesi
-Kişinin malını koruyamayacak durumda olmasından veya ölmesinden yararlanarak işlenmesi
-Elde veya üstte taşınan eşyayı çekip almak suretiyle ya da özel beceriyle işlenmesi
-Doğal bir afetin veya sosyal olayların meydana getirdiği korku veya kargaşadan yararlanarak işlenmesi
-Haksız yere elde bulundurulan veya taklit anahtarla ya da diğer bir aletle kilit açmak “veya kilitlenmesini engellemek” suretiyle işlenmesi
-Bilişim sistemlerinin kullanılması suretiyle işlenmesi
-Tanınmamak için tedbir alarak veya yetkisi olmadığı halde resmi sıfat takınarak işlenmesi
-Büyük veya küçük baş hayvan hakkında işlenmesi
-Herkesin girebileceği bir yerde bırakılmakla birlikte kilitlenmek suretiyle ya da bina veya eklentileri içinde muhafaza altına alınmış olan eşya hakkında işlenmesi
Hallerinde caza TCK ‘da açıkça belirtilen oranlarda artırılarak verilmektedir.
-Hırsızlık suçunun sıvı veya gaz hâlindeki enerji hakkında ve bunların nakline, işlenmesine veya depolanmasına ait tesislerde işlenmesi halinde, “5 yıldan 12 yıla kadar hapis cezasına” hükmolunur. Bu fiilin bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, “ceza yarı oranında artırılır” ve onbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur (TCK md. 142/3).
-Hırsızlık suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır. (md. 142/5)
-Gece Vakti Hırsızlık: Hırsızlık suçu gece vakti işlenirse faile yukarıda anlattığımız şekilde verilen ceza yarı oranında arttırılır. Yani fail, ister basit hırsızlık suçunu isterse nitelikli hırsızlık suçunu işlesin, suçu gece vakti işlediği takdirde belirlenen temel cezası yarı oranında arttırılır
Cezanın azaltılmasını gerektiren nitelikli unsurlar
-Ortak Mülkiyetteki Mal ve Hukuki İlişkiye Dayanan Alacağı Tahsil Amacıyla: Hırsızlık suçunun paydaş olunan veya üzerinde iştirak halinde mülkiyet ilişkisi bulunan mal üzerinde ortaklardan biri tarafından işlenmesi veya hukuki bir ilişkiye dayanan alacağı tahsil etmek amacıyla işlenmesi halinde fail 2 aydan 1 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır. Suçun bu halinin işlenmesi halinde soruşturma yapılması mağdurun şikayetine bağlıdır
-Hırsızlık Suçunda Malın Değerinin Azlığı: Hırsızlık suçu konusu malın değeri az ise faile verilen cezada indirim yapılabileceği gibi ceza vermekten de vazgeçilebilir
2-Hukuka aykırılık unsuru
Zilyedin rızası bu suçtu hukuka uygunluk nedenidir.Yani malı elinde bulunduran kişi malın bulunduğu yerden alınmasına rıza gösterirse bu suç oluşmayacaktır.Ancak rıza malın alınmasından önce bulunmalıdır.Malın bulunduğu yerden alındıktan sonra gösterilen rıza bu eylemi suç olmaktan çıkarmaz.
3-Manevi unsur
Hırsızlık suçu kasten işlenebilen bir suçtur.Ancak bu suçta kast yeterli olmayıp ayrıca failin bundan yarar sağlama niyeti olmalıdır.
4-Teşebbüs
Kasten yaralama suçunda teşebbüs mümkündür.Teşebbüsde suçun faili icra hareketlerine başlamış ancak sonuç failin elinde olmayan sebeplerle gerçekleşememektedir.Örnek olarak faillerin kapı kilidini kırmak suretiyle girdiği evde bulunan çelik kasayı evden çıkarıp evin dışında bulunan araçlarına yükleyecekleri esnada evde bulunan alarm sisteminin ihbarı üzerine olay yerine gelen polis ekiplerini görmesi sonucu kasayı bırakarak olay yerinden ayrılmalarında olduğu gibi suç teşebbüs aşamasında kalmıştır.
5-İştirak
Hırsızlık suçuna iştirak mümkündür.Bu suça her türlü iştirak olabilir.Hırsızlığın meydana geldiği yerin konumu,işlekliği,gece vaktı olması vb durumlar yardım eden ya da asli fail durumlarının ayrımında önem taşımaktadır.
6-Etkin pişmanlık
Hırsızlık suçu etkin pişmanlığın sık sık uygulandığı bir suçtur.Hırsızlık suçunun failleri cezalarını azaltmak için etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanmaktadır.
Hırsızlık suçu nedeniyle mağdurun uğradığı zarar dava açılıncaya kadar giderilirse verilecek cezanın 2/3 oranına kadarı indirilir.
Hırsızlık suçu sebebiyle mağdurun uğradığı maddi zarar mahkemede dava açıldıktan sonra giderilirse sanığa verilecek ceza 1/2 oranında indirilir.
7-Yargılama şekli
Hırsızlık kovuşturma re'sen yapılmaktadır.Yani mağdurun şikayetine bağlı olmayıp kolluk makamları tarafından kendiliğinden kovuşturma yapılacaktır.Ancak kanunda bu durumun istisnaları bulunmaktadır.
-Hırsızlık suçunun paydaş ve elbirliği ile malik olunan eşya üzerinde işlenmesi
-Hırsızlık suçunun bir hukuksal ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi
-Hırsızlık suçunun kullanma hırsızlığı biçiminde işlenmesi(örnek olarak fail mağdurun bisikletini izinsiz bulunduğu yerden alarak bir saat boyunca kullanıp tekrar getirip aldığı yere bırakması)
Bu anlattığımız durumlarda hırsızlık suçu şikayete tabi olacaktır.
Hırsızlık suçu örnek yargı kararları:
TC
Yargıtay
2. Ceza Dairesi
Esas No:2019/14120/
Karar No:2019/19099
K. Tarihi:
MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi
SUÇ : Hırsızlık
HÜKÜM : Mahkumiyet
Dosya incelenerek gereği düşünüldü;
Suça sürüklenen çocuğun, gece vakti müştekiye ait iş yerinden hırsızlık yapmaya teşebbüs etmesi şeklindeki eylemine uyan 5237 sayılı TCK'nın 142/1-b, 143, 35, 31/3 maddelerine uyan hırsızlık suçunda, Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 11.12.2012 tarih ve 2012/1247 esas ve 2012/1842 karar sayılı kararında da belirtildiği üzere; 5237 sayılı TCK'nın 143. maddesinde düzenlenen “suçun gece vakti işlenmesi nin suçun daha ağır ceza verilmesini gerektiren nitelikli hâli olması nedeniyle aynı Kanun'un 66/1-d, 66/2 ve 67/4. maddelerine göre hesaplanan 10 yıl olağan ve 15 yıl olağanüstü zamanaşımı sürelerinin dolmadığı anlaşılmakla, tebliğnamedeki görüşe iştirak edilmemiştir.
Yapılan duruşmaya, toplanan delillere, gerekçeye hâkimin kanaat ve takdirine göre temyiz itirazları yerinde olmadığından reddiyle hükmün ONANMASINA, 10.12.2019 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Hırsızlık suçu karşısında kanunumuzun belirlediği cezaların ağırlığı karşısında mutlaka profesyonel yardımı alınması gereken bir suçtur.Hırsızlık suçu toplum nezdinde de hoş karşılanmayan yüz kızartıcı bir suçtur.Kişilerin geleceklerinde olumsuz etki doğurmaktadır.Mutlaka bir profesyonelden yardım alınmasını öneririz.